کیک‌های خوش‌رنگی که توت‌فرنگی را به یاد می‌آورند از ماده‌ای با عنوان رنگ خوراکی قرمز کارموزین بهره برده‌اند که در صنعت غذاسازی و خوراکی، نساجی و داروسازی مورد استفاده قرار می‌گیرد و وظیفه مهم رنگ بخشیدن به محصولات را بر عهده دارد که در بسیاری از مواقع این کار را به بهترین روش انجام می‌دهد و رنگهای جذابی را به وجود می‌آورد.
رنگ خوراکی قرمز کارموزین چیست؟
این ماده که می‌توان با عنوان آزوروبین یا اسید قرمز هم از آن یاد کرد، یک رنگ مصنوعی قرمز خوراکی است که به خانواده نمک‌های دی سدیم تعلق دارد و در طیف متنوعی از رنگ‌ها از قرمز تا قهوه‌ای قرار می‌گیرد. رنگ قرمز آن را بیشتر به‌حالت خرمایی یا آلبالویی می‌توان مشاهده کرد.
بد نیست بدانید تهیه این عنصر رنگی از نمک نانو صورت می‌گیرد و در طبقه رنگهای آزو قابل دسته‌بندی است. کاربرد این رنگ در صنعت غذاسازی و نساجی به‌صورت گسترده‌ای صورت می‌پذیرد و تا 70 درصد اثربخشی خود را در این صنایع نشان می‌دهد. استفاده از این نوع رنگهای مصنوعی برای کم کردن هزینه‌ها مرسوم است و میزان پایداری آن‌ها نیز نسبت به رنگهای طبیعی بیشتر ارزیابی میشود.
کارخانه‌ها و برندهای معروفی در دنیا از این عنصر برای رنگ‌آمیزی کمک می‌گیرند به‌طوری‌که کاربرد آن در کشور انگلستان امری رایج شمرده میشود؛ بااین‌حال اگرچه بسیاری از نوشابه‌ها و نوشیدنی‌های گازدار که رنگ قرمز جذابی دارند، حاوی این ماده هستند؛ اما بعضی کشورها استفاده از آن‌ها را ممنوع اعلام کرده‌اند؛ از جمله این کشورها می‌توان به سوئد، کانادا، نروژ و ژاپن اشاره کرد. در ایران به‌راحتی در محصولات مختلف اثری از این ماده رنگی دیده میشود.
تهیه رنگ خوراکی قرمز کارموزین در سه حالت امکان‌پذیر است: به‌صورت «پودری»، «مایع حلال در آب» و «مایع حلال در روغن.
کاربردهای رنگ خوراکی قرمز کارموزین
در زمینه‌های متعددی از این عنصر رنگی بهره‌برداری میشود که در ادامه آن‌ها را معرفی می‌کنیم:
صنعت غذایی
صنایع غذایی یکی از بیشترین کاربردهای این ماده را تشکیل می‌دهند:
- استفاده برای افزایش جذابیت ظاهری و زیبایی محصولاتی مثل کیک‌ها، چیزکیک‌ها، شیرینی‌ها و انواع دسرهایی که به رنگ قرمز آلبالویی دیده می‌شوند.
- در تهیه انواع مرباهایی با ظاهر قرمزرنگ که به‌طور معمول با طعم توت‌فرنگی یا آلبالو به فروش می‌رسند.
- گاهی این ماده به‌صورت دانه‌ای بسیار ریز کریستالی قابل تهیه است که در ژله‌‌های قرمز دیده می‌شوند به‌عنوان پودر ژله توت فرنگی یا موارد مشابه قابل شناسایی هستند.
- در پودرهای که با نام رنگ غذا مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- تولید انواع نوشیدنی‌ها نیز به رنگهای مصنوعی نیاز دارد؛ بنابراین در تهیه نوشابه‌هایی مثل فانتا یا برخی شربت‌هایی به کار می‌رود که رنگی هستند.
- رنگ بخشیدن به خوراکی‌های مورد علاقه کودکان در جذب آن‌ها به محصولات اثر می‌گذارد؛ بنابراین یکی از کارکردهای اصلی این ماده را تولید و ساخت انواع بستنی‌ها، آب‌نبات‌های خوش‌رنگ متنوع، پاستیل‌ها، شکلات‌ها و دیگر محصولات تشکیل می‌دهد.
- آشپزی، آمیزه‌ای از طعم و رنگ است، چاشنی‌های خوش‌رنگی که با این ماده شکل می‌گیرند، برخی سس‌های رنگی و بعضی مواد غذایی پخته‌شده مقداری از این ماده را با خود به همراه دارند.
صنعت داروسازی
این ماده مصنوعی در تهیه برخی داروها که به رنگ و طعم نیاز پیدا می‌کنند؛ مثل داروها یا محصولات ویژه کودکان هم کاربرد دارد؛ ازجمله موارد زیر:
- اثری از این ماده را در تولید دهان‌شویه‌هایی وجود دارد که آن‌ها را می‌توان با برچسب طعم‌دار در بازار تهیه کرد.
- در ساخت و تولید برخی شربت‌های دارویی این عنصر قابل استفاده است.
- برای تهیه روپوش برخی از قرص‌ها و کپسول‌ها و قرص‌های جوشان هم این ماده را به کار می‌برند.
- یکی از موارد مصرف زیاد آن را نیز باید در تولید خمیردندان‌های متفاوتی دانست که با رنگ‌ها و طعم‌های متنوع به بازار می‌آیند.
صنعت تولید محصولات آرایشی و بهداشتی
صنعت پرفروش و بسیار رایج زیباسازی و تولید موادی که در آرایش و بهداشت افراد به‌ویژه بانوان به مصرف می‌رسد، از جدی‌ترین نقاطی است که رنگ خوراکی قرمز کارموزین به بهره‌برداری می‌رسد.
- استفاده در ساخت انواع
- رژلب‌های رنگی جامد و مایع
- قابل بهره‌برداری در کرم‌های متعدد رنگی
- رنگ بخشیدن به انواع مدادهای آرایشی مثل مداد لب، مداد چشم، مداد ابرو و دیگر محصولات مشابه
آیا مصرف رنگ کارموزین عوارض دارد؟
همان‌طور که آشکار شد، دامنه استفاده و کاربرد رنگ خوراکی قرمز کارموزین بسیار گسترده و متنوع است. هر ماده‌ای با هر مقدار خاصیت و فایده اگر بیش از اندازه مورد نیاز و متعارف به مصرف برسد تبعات و عوارضی به همراه خواهد داشت. این ماده مصنوعی نیز از همین قاعده پیروی می‌کند؛ حتی اگر پیامدهای آن گسترده و چشمگیر نباشند.
برخی از نگرانی‌ها یا عوارضی که برای این عنصر ذکر شده است، شامل موارد زیر میشود:
- ماده فوق احتمال بروز حساسیت در برخی افراد مستعد را دارد.
- برخی به شکل‌گیری اختلال حواس نیز در عوارض این ماده اشاره کرده‌اند.
- به کسانی که دچار آسم هستند نیز باید محدودیت‌های استفاده از این عنصر رنگی را یادآور شد؛ زیرا احتمال تشدید حملات و بروز تنگی نفس در آن وجود دارد.
- مصرف رنگهای مصنوعی برای کودکان بیش‌فعال توصیه نمی‌شود.
- گروه متنوع رنگهای مصنوعی که در خانواده آزو قرار می‌گیرند به‌عنوان مواد سرطان‌زا شناسایی و معرفی شده‌اند؛ ولی هنوز به‌طور مستقیم این ادعا درباره رنگ کارموزین مطرح نشده است.
- احتمال بروز کهیر و التهابات پوستی را باید در افرادی با حساسیت بالا در نظر گرفت.
- در صنعت نساجی هم برای تهیه رنگ پارچه‌ها و محصولات رنگی جذاب روی کمک این عنصر حساب زیادی باز میشود.
جمع‌بندی
یکی از رنگهای مصنوعی پرمصرف رنگ خوراکی قرمز کارموزین نام دارد که در صنایع متعددی مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد. این ماده رنگی طیفی از قرمز تا قهوه‌ای را در بر می‌گیرد و تا 70 درصد کاربرد آن را دو صنعت غذا و نساجی به خود اختصاص می‌دهند. ردپای این عنصر خوش‌رنگ در انواع کیک‌ها، شکلات‌ها، دسرها و دیگر مواد غذایی استفاده میشود اما با این حال که رنگ جذابی دارد اما عطر و بویی به مواد غذایی اضافه نمیکند به این منظور میشود از اسانس قهوه و اسانس اسپرسو استفاده کرد.همچنین رنگ خوراکی قرمز کارموزین در صنایع داروسازی دیده میشود که در تهیه انواع دهان‌شویه‌های طعم‌دار، بسیاری از خمیردندان‌ها و روپوش قرص‌ها و کپسول‌ها و نیز تولید برخی شربت‌ها به کار می‌رود.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.