با توجه به نقش گسترده اسانسها و عصاره‌ها در صنعت غذایی، شناخت تفاوت‌های اسانس مایع و پودری ضروری به نظر می‌رسد و به استفاده موثرتر و مطلوب‌تر این دسته از مواد کمک موثری می‌کند. اگرچه احساس می‌شود تاثیر کلی آن‌ها شباهت زیادی به یکدیگر داشته باشند؛ اما به کار بردن آن‌ها متناسب با نوع و شکل آن‌ها قطعا به نتایج بهتری منجر می‌شود. کارن تجارت با ارائه این مطلب به بررسی تفاوت های این دو اسانس میپردازد.
اسانس مایع و پودری چیست؟
پیش از معرفی دو نوع اصلی مایع و پودری ابتدا باید خود اسانسها را بشناسیم که چه هستند و چگونه به دست می‌آیند. در ادامه این مواد پرکاربرد و محبوب را به شما معرفی می‌کنیم:
اسانس چیست؟
اسانسها که می‌توان آن‌ها را با نام «عطرمایه» هم معرفی کرد به‌عنوان نوعی از مایع‌های روغنی شناخته می‌شوند که در دسته مواد آب‌گریز قرار می‌گیرند و حاوی ترکیبات شیمیایی فراری هستند که از گیاهان به وجود می‌آیند. منظور از فرار بودن این ترکیبات تبخیر شدن آن‌ها در دماهای معمولی است؛ به همین دلیل به آن‌ها کمی روغن مخصوص افزوده می‌شود؛ مانند روغن استری تا از تبخیرشان جلوگیری کند. عطرمایه‌ها را «روغن فرار» نیز می‌نامند.
روش تهیه اسانس
عطرمایه‌ها از روش‌های متعددی حاصل می‌شوند که شناخته‌شده‌ترین آن‌ها روش تقطیر است که به‌طور عمده از بخار به دست می‌آید. شیوه‌های دیگر به‌صورت فشرده‌سازی با پرس، استخراج ازطریق حلال، اسفوماتورا Sfumatura، روغن‌گیری خالص، صمغ‌گیری، جاسازی در موم و پرس سرد مورد استفاده قرار می‌گیرند.
کاربرد اسانسها
دامنه کاربرد انواع اسانس مایع و پودری بسیار گسترده است و در صنایع متعددی از آن‌ها بهره‌برداری می‌شود که برخی از آن‌ها عبارت‌اند از:
- صنایع آرایشی و بهداشتی برای تهیه انواع عطرها، محصولات آرایشی و زیبایی
- صنعت صابون‌سازی و تولید شامپو
- ساخت انواع خوشبوکننده‌های هوا
- صنایع غذایی
- پخت انواع شیرینی‌جات و کیک‌ها
- محصولات پاک‌کننده خانگی
- صنعت داروسازی در برخی محصولات دارویی به‌ویژه برای کودکان
انواع اسانس
عطرمایه‌ها در دو دسته کلی «خوراکی» و «غیر خوراکی» طبقه‌بندی می‌شوند و به دو شکل کلی «مایع» و «پودری» قابل تهیه هستند.
با شناختی کلی که از اسانس، روش تهیه و انواع آن‌ها به دست آوردیم، حال به معرفی اسانس مایع و پودری می‌پردازیم که هرکدام را به‌صورت جداگانه خواهیم شناخت.
شاید برایتان جالب باشد:7 اسانس محبوب خوراکی
اسانس مایع
این دسته از مواد که به‌صورت مایع تولید می‌شوند، حاصل استخراج برخی عناصر از گیاهان، میوه‌ها یا مواد طبیعی دیگر هستند و حاوی ترکیبات و مواد معطر، طعم‌‌دهنده و فراری هستند که در مواد مختلف وجود دارند. ویژگی و کارکرد مهم آن‌ها طعم‌دهی و ایجاد عطر و بوی خوش در محصولات غذایی، دارویی و درمانی و مواد خوشبو‌کننده و محصولات زیبایی است مثل اسانس انبه .
استخراج این محصولات از عناصر موجود در طبیعت باعث می‌شود خواص طبیعی گیاهان را نیز به محصولاتی انتقال دهند که در آن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.
کاربردهای اسانس مایع
- از اسانس‌های مایع در صنایع متعددی استفاده می‌شود که ازجمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- صنعت ساخت و تولید انواع عطرها و ادکلن‌ها
- بهره‌برداری در صنعت تولید محصولات بهداشتی و آرایشی
- به‌طورگسترده در صنایع غذایی و پخت انواع غذاها، دسرها، شیرینی‌جات، کیک، بستنی و…
- برخی محصولات درمانی و دارویی
- و صنایع مختلف دیگر
اسانس پودری
در پی آشنا شدن با اسانس مایع و پودری نوبت به معرفی شکل دوم این مواد یعنی نوع پودری می‌رسد. این عناصر با طعم‌های متفاوتی ساخته می‌شوند و از طعم، مزه و خواص مختلفی نیز برخوردار هستند؛ بنابراین در صنایع متعددی نیز به کار می‌روند. اسانس‌های پودری نیز همچون نوع مایع از مواد گیاهی و عصاره‌های گیاهان متعدد حاصل می‌شود و به‌صورت پودری یا خشک‌شده راهی بازار می‌شوند.
تهیه این مواد ازطریق خشک کردن عصاره‌های مختلف یا استخراج اجزای مشخصی از گیاه صورت می‌گیرد.
ویژگی‌ها و مزایای این عناصر باعث شده است هر روز محصولات متنوعی از آن‌ها به دست مصرف‌کنندگان مختلف برسد. اسانس‌های پودری با قرار گرفتن در معرض هوا اکسیده می‌شوند و رنگ آن‌ها تغییر می‌کند که این امر کاملا طبیعی است و نباید به‌معنای فاسد شدن آن‌ها در نظر گرفته شوند.
کاربردهای اسانس پودری
زمینه‌های استفاده از این نوع اسانسها نیز کاملا مشابه انواع مایع آن‌هاست؛ برخی از این کاربردها عبارت‌اند از:
- مختلف به‌عنوان ماده افزودنی در پخت انواع کیک‌ها استفاده می‌شوند که باعث ایجاد طعم خاص و عطر و بوی گیاهی می‌شود که اسانس از آن به دست آمده است.
- به‌طور گسترده در تهیه شیرینی‌های متنوع
- در تولید برخی از نان‌های فانتزی
- مورد استفاده زیاد در صنعت ساخت آدامس
- قابل بهره‌برداری گسترده در صنعت تولید نوشیدنی‌ها به‌ویژه انواع رنگی آن‌ها
- برای تهیه دسرهای متعدد در سطح وسیع
- در صنایع دارویی و محصولات درمانی به‌علت برخورداری از خواص درمانی و التیام‌بخش
- قابل استفاده در صنعت عطرسازی و تولید ادکلن
- برای تولید انواع مواد خوشبو مانند خوشبوکننده‌های هوا
- در تولید انواع مواد شوینده مثل صابون و شامپوهای متعدد در نقش ایجادکننده رایحه خوش
- به‌منظور بهره‌برداری در صنعت آروماتراپی به‌عنوان ماده مفید در درمان‌های تکمیلی
- و موارد مشابه دیگر
ویژگی اسانس‌های پودری
این دسته از اسانسها را می‌توان با خصوصیات و ویژگی‌های زیر شناخت:
- ماندگاری بالا
- این عناصر به‌دلیل جامد و خشک بودن به‌مدت طولانی‌تری قابل نگهداری و استفاده هستند مثل رنگ خوراکی قرمز کارموزین و رنگ برلیانت بلو.
- شرایط راحت و آسان نگهداری
- مواد خشک را نسبت به مواد مایع راحت‌تر و با شیوه‌های ساده‌تری می‌توان حفظ کرد و ملاحظات کمتری برای مراقبت از آن‌ها مورد نیاز است.
- قابل اکسید شدن و تغییر رنگ دادن
- پودر اسانس به‌طور معمول بدون رنگ تولید می‌شود؛ اما وقتی درمعرض هوا قرار می‌گیرد؛ به دلیل اکسید شدن، تغییر رنگ می‌‌دهد که امری طبیعی و عادی به‌شمار می‌رود و نشانه‌ای مبنی‌بر فاسد شدن آن‌ها به‌حساب نمی‌آید.
- فاقد اسیدهای چرب و استرهای گلیسیرین
- در عناصر تشکیل‌دهنده و ترکیب شیمیایی تولید‌کننده آن‌ها اسید چرب و استرهای گلییسیرین وجود ندارد.
- دارای خواص درمانی و ضدمیکرونی
- هر دو نوع اسانس مایع و پودری دارای خواص ضد التهاب، ضد اکسیدان و ضد سرطان هستند و همچنین به‌علت برخورداری از خواص ضد قارچ و ضد باکتری هم اهمیت و محبوبیت دارند.
- حساسیت‌زایی درصورت مصرف بیش از اندازه
- افراط در مصرف هر ماده‌ای عوارض و پیامدهای نامطلوبی را به همراه خواهد داشت. اسانسها نیز درصورتی که بیش از حد مصرف شوند، علائم حساسیت‌زایی ایجاد می‌کنند و باعث سردرد، برخی عوارض و حساسیت‌های پوستی و… می‌شوند.
بیشتر بخوانید: بهترین طعم‌دهنده‌ها برای قهوه و نوشیدنی‌ها
تفاوت اسانس مایع و پودری
با توضیحاتی که برای معرفی این دو شکل از اسانسها بیان شد، درک تفاوت‌های موجود در بین آن‌ها به‌راحتی امکان‌پذیر است و می‌توان آن‌ها را در چند مورد ساده خلاصه کرد که این موارد عبارت‌اند از:
- در شکل ظاهری و حالت ماده که یکی مایع و دیگری جامد است.
- اسانس‌های مایع دارای مواد حلال و ماده موثره گیاهی است. از ترکیب این ماده حلال و گیاه خشک‌شده اسانس مایع آن عنصر گیاهی به وجود می‌آید؛ اما این ترکیب در پودرها بدون ماده حلال شکل می‌گیرد.
- ماندگاری و دوام پودرها بیشتر از مواد مایع است.
جمع‌بندی
اسانسها به‌عنوان مواد افزودنی برای ایجاد طعم و بو در محصولات متعدد مورد استفاده قرار می‌گیرند. این مواد بسیار پرکاربرد که در دو شکل اسانس مایع و پودری وجود دارند از فشردن، استخراج و تقطیر بخش‌های مختلف گیاهان حاصل می‌شوند. کاربرد آن‌ها در صنایع متنوعی است؛ از جمله صنایع غذایی و نوشیدنی، صنایع دارویی، صنعت ساخت عطر و ادکلن، محصولات بهداشتی، آرایشی و انواع شوینده و زمینه‌های بسیار دیگر. تفاوت اصلی اسانس‌های مایع و پودری در نوع ترکیب آن‌هاست که در مایعات یک نوع «ماده حلال» به کار می‌رود که در نوع پودرها وجود ندارد.
بدون دیدگاه